تاثیر متقابل آبیاری و نیتروکسین بر رشد و عملکرد سویا

به دلیل آنکه خاستگاه سویا، ایالت منچوری کشور چین است، این گیاه در شرایط آب و هوای مشابه این ایالت به بهترین وجهی رشد و نمو می نماید. سویا در جریان رشد رویشی و زایشی احتیاج به آب و هوای گرم و مرطوبی داشته و در مقابل، در هنگام رسیدگی نیازمند آب و هوای گرم و خشک است . در استان مازندران زراعت سویا با مشکلاتی مواجه می شود که عبارت از وقوع بارش به هنگام رسیدگی محصول می باشد. بنابراین استان گلستان بهترین و مناسبترین شرایط را برای زراعت سویا دارا می باشد، مشروط به این که امکانات آبیاری کامل (تعداد 3-2 مرتبه ) در تابستان در نظر گرفته شود(رِئیسی و هزارجریبی، 1388). آب از جمله نهاده های تولید است که در مدیریت زراعی از اهمیت والایی برخوردار است . محدودیت منابع آبی عاملی مهم در زراعت های آبی محسوب می گردد و به دلیل وجود این محدودیت، تحقیقات "کم آبیاری" از جای گاه ویژه ای برخوردار است (ملکی و همکاران، 1387). تنش رطوبتی با خسارت بر سیستم فتوسنتزی، اثرات بسیار نامطلوب بر رشد و نمو گیاهان زراعی می گذارد و به این ترتیب باعث کاهش عملکرد آنها می شود. مقدار آب و نیتروژن قابل دسترس از مهمترین عوامل محدود کننده تولید گیاهان زراعی محسوب می شوند. نیتروژن یکی از عناصر غذایی مهم و موثر در رشد و نمو گیاهان زراعی می باشد. این عنصر بیش از هر عنصر دیگری در گیاه زراعی یافت می شود. بنابراین نیاز گیاه به آن بیش از هر عنصر دیگری است. مدیریت کود یک عامل مهم در موفقیت کشت گیاهان بوده و در این بین شناسایی کودهای سازگار با طبیعت و مناسب برای گیاه می تواند اثرات مطلوبی بر شاخص های کمی و کیفی گیاه داشته باشد (فلاحی و همکاران، 1388). امروزه کودهای بیولوژیکی به عنوان یک جایگزین برای کودهای شیمیایی با هدف افزایش باروری خاک و تولید محصولات در کشاورزی پایدار محسوب می شوند. کودهای بیولوژیکی در مقایسه با مواد شیمیایی مزیت های قابل توجهی دارند از آن جمله این که قابلیت تکثیر خودبخودی داشته و باعث اصلاح خصوصیات فیزیکی وشیمیایی خاک می شوند. وو و همکاران (2005) در آزمایشی بر روی گیاه ذرت گزارش کردند که مصرف کودهای بیولوژیکی علاوه بر بهبود وضعیت غذایی گیاه باعث بهبود خصوصیات خاک هم می گردد. بیشترین مقدار وزن هزار دانه در شرایط تیمار نیتروکسین به دست می آید. با توجه به سطح زیر کشت سویا در منطقه گرگان، مصرف متعادل نیتروژن می تواند علاوه بر کاهش آلودگی محیط زیست سبب پایداری تولید سویا در منطقه گرگان شود. بنابراین جایگزین نمودن کودهای بیولوژیکی به جای استفاده از کودهای شیمیایی علاوه بر حذف اثر سوء این کودها می توان با حذف هزینه های کمتر شرایط بهتری برای رشد گیاه تأمین نمود و در عین حال تعادل اکولوژیکی را حفظ نمود.